Op vrijdagavond 20 november om 21:30u is het eindelijk zo ver. Deel 1 van de driedelige natuurdocumentaire serie van filmer Cees van Kempen waaraan ik het afgelopen half jaar keihard heb gewerkt is te zien op NPO1 bij BNN-VARA. Deze eerste aflevering zal geheel in het teken staan van de ijsvogel. Onlangs won deze documentaire nog de publieksprijs op het Wildlife Film Festival Rotterdam, waar de film als openingsfilm getoond werd. De afleveringen daarna gaan over torenvalken en bevers. Deze dieren hebben gemeen dat ze alledrie terug zijn gekeerd in ons land door het verbeterde natuurbeleid in Nederland.
Voor veel mensen is het niet bekend dat bij de meeste natuurfilms het geluid voor het overgrote deel achteraf word ‘gemaakt’ in de studio. Misschien verpest ik hier mee de beleving voor sommige kijkers, maar het is vaak ondoenlijk om in het veld dieren te filmen en ook nog eens op dat moment mooi geluid op te nemen. In het geval van de ijsvogel is het ook nog eens zo dat deze enorm snel is. Veel mensen zien hem alleen maar als een blauwe flits voorbij komen. Daarom zijn erg veel beelden in natuurfilms vertraagd opgenomen, zodat wij als publiek goed kunnen zien wat er nu eigenlijk gebeurd.
Voor het geluid heeft dit natuurlijk consequenties. Je hebt niet altijd in de gaten dat je naar een vertraagd beeld kijkt. En zo moet het dan ook niet klinken.
Zo komt het dus dat ongeveer 90% van het geluid in deze serie achteraf gemonteerd, opgenomen en bewerkt is. Dat wil niet zeggen dat het niet echt is. Ik heb wel degelijk geluiden opgenomen van ijsvogels en in de omgevingen van zijn nest. Andere geluiden zijn daarentegen wel bedacht en gemaakt. Hoe klinkt immers een groeiende paddestoel? Of het smelten van ijs?
Ik ben enorm trots dat ik aan deze productie mijn steentje heb mogen bijdragen. Een serie die tot stand kwam door Cees van Kempen (camera), Caroline Brett (producent/regisseur), Alan Miller (montage) en Jos Jansen (muziek) en natuurlijk vele anderen die hun handen uit de mouwen hebben gestoken.
Cees van Kempen
Bron: BNN-VARA/Broadcast Magazine
stopte twee jaar geleden, een week voor zijn vijftigste verjaardag, met zijn adviesbureau om te doen wat hij al jaren in zijn hoofd had: een natuurfilm maken. Het werd uiteindelijk een serie van drie films, over dieren die sterk zijn teruggekeerd in onze natuur.
In De Terugkeer Van zijn de ijsvogel, de torenvalk en de bever te zien. Met het gebruik van een high-speed camera heeft hij het leven van de dieren op een wonderschone, intieme manier weten vast te leggen, door de vier Nederlandse seizoenen heen. Niet eerder werd het leven van deze dieren zo dicht op de huid gefilmd. Lies Visschedijk, eerder al columnist van het VARA-programma Vroege Vogels, verzorgt de voice-over bij de beelden.
Voor Van Kempen betekende het maken van De Terugkeer Van dat hij eindeloze opnamedagen beleefde en zes maanden overnachtte in de buitenlucht. Stapje voor stapje bouwde hij een band op met de ijsvogel, de torenvalk en de bever. Van Kempen: “De afgelopen twee jaar waren keihard buffelen. Als je in weer en wind zit te wachten op een dier dat soms niet wil meewerken, voldoet het vak van natuurfilmer niet altijd aan het idyllische plaatje. Maar als je uiteindelijk drie films voltooit waar in binnen- en buitenland al aandacht voor is, dan komt een jongensdroom wel uit.”